رونق مراکز داده‌ هوش مصنوعی تهدیدی برای پروژه‌های عمرانی

گزارش جدیدی که TechCrunch با استناد به بلومبرگ منتشر کرده، نشان می‌دهد جهش سرمایه‌گذاری در ساخت مراکز داده‌ هوش مصنوعی در ایالات متحده، می‌تواند به ضرر سایر پروژه‌های زیرساختی تمام شود و روند نوسازی جاده‌ها، پل‌ها و حمل‌ونقل عمومی را کند کند.

رقابت شدید برای بودجه و نیروی کار ساختمانی

طبق این گزارش، دولت‌های محلی و ایالتی آمریکا در سال ۲۰۲۵ برای دومین سال پیاپی حجم بی‌سابقه‌ای اوراق بدهی منتشر کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود سال آینده هم صدها میلیارد دلار دیگر برای تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی جدید فروخته شود. در سوی دیگر، آمار اداره سرشماری نشان می‌دهد هزینه‌کرد بخش خصوصی برای ساخت مراکز داده در یک نرخ سالانه ده‌ها میلیارد دلاری در جریان است؛ رقمی که تقریباً با هزینه‌های حمل‌ونقل دولتی برابری می‌کند.

این هم‌زمانی باعث شده هر دو دسته پروژه، برای جذب پیمانکاران، مهندسان و کارگران ساختمانی در بازاری که با کمبود نیروی کار به‌دلیل موج بازنشستگی و سخت‌گیری‌های مهاجرتی روبه‌رو است، با هم رقابت کنند. مدیرعامل شرکت نرم‌افزاری اتودسک نیز در گفت‌وگو با بلومبرگ تأیید کرده که ساخت مراکز داده منابع را از دیگر پروژه‌ها «می‌مکد» و بسیاری از طرح‌های عمرانی آن‌طور که برنامه‌ریزی شده پیش نخواهند رفت.

چرا این موضوع برای صنعت هوش مصنوعی مهم است؟

مراکز داده‌ پیشرفته، قلب تپنده مدل‌های بزرگ هوش مصنوعی و سرویس‌های ابری هستند و بدون توسعه این زیرساخت، رشد بازار AI عملاً متوقف می‌شود. اما اگر ساخت این مراکز باعث تأخیر در توسعه جاده‌ها، شبکه برق، خطوط ریلی و دیگر زیرساخت‌های عمومی شود، در بلندمدت می‌تواند به گلوگاه‌های جدیدی برای اقتصاد دیجیتال و حتی خود صنعت هوش مصنوعی منجر شود؛ از جمله محدودیت در تأمین برق پایدار و حمل‌ونقل تجهیزات.

اهمیت این روند برای مخاطبان ایرانی

هرچند این داده‌ها درباره بازار آمریکا است، اما پیامدها برای سایر کشورها از جمله ایران نیز قابل تأمل است. توسعه زیرساخت برای هوش مصنوعی و رایانش ابری نیازمند سرمایه‌گذاری سنگین در زمین، انرژی و ساخت‌وساز است و در اقتصادی که منابع محدود دارد، سیاست‌گذاران باید بین پروژه‌های عمرانی کلاسیک و زیرساخت دیجیتال نوعی توازن ایجاد کنند تا هیچ‌کدام قربانی دیگری نشوند.

این بحث می‌تواند برای برنامه‌ریزی توسعه مراکز داده، شهر هوشمند و شبکه ملی اطلاعات در ایران نیز الهام‌بخش باشد؛ جایی که انتخاب اولویت‌های سرمایه‌گذاری، تأثیر مستقیمی بر سرعت تحول دیجیتال و کیفیت خدمات عمومی خواهد داشت.

منبع خبر: TechCrunch